Canlılarda döllenme şekilleri :

Dış Döllenme :

Balık kurbağa gibi suda yaşayan canlıların çoğunda görülür.Sperm ve yumurta organizma dışında suda birleşir.O2 difüzyonla sudan sağlanır.CO2 ve sindirim artıkları suya verilir.Marina balığı 6 milyon ,alabalıkta 17000 yumurta bırakır.

NOT : Köpek balıkları,kertenkeleler,böçeklerin bazıları,bazı yılanlarda,akvaryum balıklarında yumurtalar döllendikten sonra  dişinin üreme borusunda kalır.Embriyo burada yumurta içerisinde depolanan besini kullanarak gelişir.Bu durumda ana vücudu embriyoya besin sağlamaz.Yanlız koruyuculuk görevi yapar.Yavru gelişirse ana vücudundan ayrılır.

İç döllenme  :

Karada yaşayan böcek,sürüngen,kuş ve memelilerde görülür.Döllenme şansı çok olduğundan yumurta sayısı azdır.Sperm,yumurta hücresi ile dişinin vücudu içinde yumurta kanalında (Ovidükt,Fallopi tüpü) birleşir.   

Besin durumuna göre yumurta tipleri :

Çok besinli (Balık,sürüngen ,kuş) yumurta tipidir.Az besinli böcek kurbağa yumurtaları(Metamorfuz) başkalaşım görülür.

Erkekde üreme sistemi :

a)     Testisler

b)    Sperm kanalları (vas deferens)

c)     Yardımcı bezler (seminal,cowper,prostad bezleri) ‘inden meydana gelir.

Mayoz bölünme ile spermlerin oluşturduğu yer seminifer tüpçükleridir.Seminifer tüpçüklerinde meydana gelen sperölerin döllenme ve hareket yetenekleri yoktur.Epididimis denilen özel kanala aktarılarak döllenme ve hareket yeteneği kazanır.Spermlerin  üretrada ve vas deferense hareketini sağlayan ve spermleri koruyan  Seminal sıvıdır.Bu sıvı prostad,seminal ve cowper bezlerinden salğılanır.

Hipofiz bezinde salgılanan FSH ve LH hormonları testislerin çalışmasını düzenler.FSH etkisi ile seminifer tüpçükler gelişir ve mayoz bölünme sağlanır.

Testislerden testosteron (Androjen) hormonu salgılanmasını uyarır.Testesteron spermleri olgunlaştırır ve erkekliğe ait sekonder ( ikinçil) eşey karekterlerin(sakal,bıyık,kalın ses) ortaya çıkmasını sağlar.

İnsanda dişi üreme sistemi  :

Dişi üreme sistemi ovaryumlar,yumurta kanalı uterus(Rahimden) meydana gelir.Ovaryum 2 tanedir.Ovaryum içerisinde yumurtanın oluşturulduğu çok sayıda küçük keseçikler vardır.Bunlara folikül denir.

Folikül de olgunlaştırılan yumurta kirpikli huni tarafından tutularak Fallopi Tüpü (Yumurta kanalına) alınır.Buradan uterusa gelir.Döllenme olmuş ise uterusa yapışarak gelişir.Dişi memelilerde üreme hücreleri idrar ve sindirim artıkları ayrı ayrı kanallardan dışarı atılır.Dişilerde ovaryum ve uterustaki gelişme ve değişmeler yumurta döllenmez ise periyodik olarak tekrarlanır.Buna Menstrüasyon (Adet) devri denir.

Folikül evresi ile yumurtalar olgunlaşır.Daha sonra folikülün yırtılması ile olgunlaşan yumurta ovaryumdan atılır.Buna Ovulasyon denir.Karın boşluğuna atılan yumurta kirpikli huni sayesinde yumurta kanalına gecer.Yırtılan folikülün hücreleri yağ damlaçıkları ile dolarak renkli bir yapı kazanır.Bu yapıya sarı cisim(Korpus luteum) denir.Bu sarı hücreler bol miktarda progesteron ve az miktarda östrojen salgılarlar.Progesteronunda etkisiyle uterus iç çeperinin gelişmesi hızlanıp embriyoyu tutarak yapı kazanır.Uterusa gelen embriyo yumuşak dokuya tutunarak gelişir.Bu tutunmayı Progesteron sağlar.

Üremenin hormonlar ile kontrolü

FSH (Folikül uyarıcı hormon) : Yumurtalıklarda folikülün gelişmesini sağlar.Gelişen folikül ostrojen salgılar.Östrojen artınca FSH salgısı azalır.

LH ( Lüteinleştirici hormon)  : Folikülün yırtılarak yumurtanın atılmasını sağlar( ovulasyon).Ayrıca folikülden kospus luteum oluşumunu sağlar.

LTH (Prolaktin) :Korpus luteumun devamını sağlar.Böylece fazlaca progesteron ,az miktarda ostrojen salgısı devam eder.Annelik duygusu ve süt salgılanmasını kontrol eder.

Östrojen : Ovaryumdaki folikülden ve çok az miktarda korpus luteumdan salgılanır.Uterus iç çeperinin gelişmesini sağlar.Dişiliğe ait seconder karekterlerin oluşmasını sağlar.

Progesteron : Sarı cisimden salgılanır.Embriyonun uterusa tutunmasını sağlar. 

Oksitosin :Uterusun kasılmasını sağlayarak doğumu kolaylaştırır.

Hayvanlarda Gelişme

Sünger ve sölenterler de embriyonik tabakalardan endoderm ve ektoderm oluşurken mezoderm tabakası görülmez.

Embriyonik tabakalardan oluşan yapılar

1-)Ektoderm (dış deri) : Duyu organları,beyin omurilik,kıllar,tırnaklar,göz merceği,ter ve yağ bezleri.

2-)Endoderm (iç Deri) : Bağırsak örtüleri ,trake,karaçiğer,pankreas.

3-)Mezoderm (Orta deri) : Kaslar,bağ doku,kemikler,dolaşım sistemi,üreme sistemi,böbrekler.

Segmantasyon : Gelişmenin ilk devrinde zigot da görülen çok hızlı mitoz bölünmelere denir.

Birbirinin aynı büyüklükteki blastomerlerin meydana getirdiği topluluğa morula denir.

Embriyonik İndüksiyon

Bir doku  veya organ oluşurken deri tabakaları arasında bir etkileşim olmaktadır.Yani bir tabaka diğerini uyarır buna Embriyonik indüksiyon denir.

Semenderde sinir sisteminin ve gözün oluşumu buna bir örnektir.

Tohumun Çimlenmesi

Tohumun çimlenmesi için neler gereklidir.

1-)Yeterli nem,yani su

2-)Oksijen

3-)Uygun Sıçaklık (ısı) gereklidir.